Rối loạn loạn thần cấp và nhất thời | Safe and Sound

Rối loạn loạn thần cấp và nhất thời là sự biến đổi từ trạng thái không rõ nét của người bệnh sang chứng loạn thần rõ rệt. Theo các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần, nó có thể kết hợp xuất hiện với nhiều triệu chứng khác nhau như hoang tưởng, rối loạn hành vi, rối loạn cảm xúc,... 

Nguyễn Thị Hồng Hạnh | Bác sĩ - Viện tâm lý và sức khỏe tinh thần SnS

Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe Cộng đồng và Phát triển

1. Đặc điểm bệnh rối loạn loạn thần cấp và nhất thời

Rối loạn loạn thần cấp và nhất thời được các bác sĩ tâm thần, chuyên gia tâm lý cho biết gồm các đặc điểm sau:

• Khởi đầu cấp, trong vòng hai tuần là nét định nghĩa cho toàn nhóm,
• Có những hội chứng điển hình và
• Có stress cấp kết hợp.

Khởi đầu cấp được các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần định nghĩa như là một sự biến đổi từ một trạng thái không có những nét loạn thần sang một trạng thái loạn thần bất thường rõ rệt trong vòng hai tuần hay ngắn hơn. Do đó, khởi đầu đột ngột trong vòng 48 giờ hay ngắn hơn nên được biệt định. 

Các hội chứng điển hình được các bác sĩ tâm thần, chuyên gia tâm lý lựa chọn trước tiên là trạng thái biến đổi nhanh chóng và khác nhau ở đây gọi là “đa dạng” được xem là nổi bật trong các trạng thái loạn thần cấp và tiếp đến là sự xuất hiện các triệu chứng phân liệt điển hình.

Nếu bạn rơi vào tình trạng này cần sự hỗ trợ đặc biệt từ các chuyên gia tâm lý để quản lý và giảm thiểu các ảnh hưởng. Quá trình chăm sóc thường bắt đầu bằng một cuộc đánh giá cụ thể để xác định mức độ tổn thương mà người bệnh đang trải qua. Dựa trên đánh giá, chuyên gia tâm lý của Safe and Sound sẽ phát triển một kế hoạch điều trị riêng biệt, tùy thuộc vào nhu cầu và tình trạng cụ thể của từng người. Lộ trình của Safe and Sound bao gồm:

 Stress cấp kết hợp cũng cần được xác định do sự gắn liền của nó với loạn thần cấp. Tuy nhiên, các bằng chứng sẵn có của các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần cho thấy rằng một tỷ lệ đáng kể các rối loạn loạn thần cấp xuất hiện không có stress kết hợp. 

Theo các bác sĩ tâm thần, chuyên gia tâm lý, thông thường, bệnh loạn thần cấp khỏi hoàn toàn trong vòng từ 2-3 tháng, có khi trong vòng vài tuần hay vài ngày và chỉ có một tỷ lệ nhỏ số bệnh nhân có rối loạn này tiến triển thành các trạng thái dai dẳng. 

Theo các bác sĩ tâm thần, chuyên gia tâm lý, thông thường, bệnh khỏi hoàn toàn trong vòng từ 2-3 tháng, có khi trong vòng vài tuần hay vài ngày và chỉ có một tỷ lệ nhỏ số bệnh nhân có rối loạn này tiến triển thành các trạng thái dai dẳng. 

Ảnh 1: Phần lớn bệnh nhân bị rối loạn loạn thần cấp và nhất thời khỏi hoàn toàn sau điều trị

2. Dấu hiệu của rối loạn loạn thần cấp và nhất thời

Bệnh khởi phát cấp tính, thời gian dưới hai tuần đến toàn phát, có khi đột ngột trong vòng 48 giờ. Các bác sĩ tâm thần cho biết, điển hình của rối loạn loạn thần cấp bao gồm hai giai đoạn là giai đoạn khởi phát và giai đoạn toàn phát.

2.1. Giai đoạn khởi phát

Trước khi bệnh cảnh loạn thần xuất hiện, các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần cho biết, tiền triệu thường xuất hiện như lo lắng, sợ hãi, rối loạn giấc ngủ, hành vi tác phong trở nên khác thường, không tương xứng với hoàn cảnh. 

2.2. Giai đoạn toàn phát

Triệu chứng biểu hiện rầm rộ trên tất cả các mặt của hoạt động tâm thần, bao gồm: 

a. Rối loạn hành vi

Tác phong thường thay đổi và luân chuyển các trạng thái. Bệnh nhân sững sờ, đờ đẫn hay kích động tâm thần vận động. Các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần cho biết, hành vi tác phong tương ứng với hoang tưởng như thái độ say đắm, trốn chạy, đập phá, hành động mang tính chất kỳ cục, tấn công người khác hay tự sát có thể xảy ra, thường phù hợp với hoang tưởng, ảo giác. 

b. Hoang tưởng các loại với nhiều chủ đề như hoang tưởng bị hại, bị theo dõi, bị chi phối, bị xâm nhập,... thay đổi nhanh theo thời gian. Theo các bác sĩ tâm thần, chuyên gia tâm lý, bệnh nhân có thể có giải thể nhân cách và tri giác sai thực tại như cảm tưởng cơ thể thay đổi, biến dạng, những người xung quanh bị cảm thấy xa lạ, tri giác xung quanh bị biến đổi, không thực. Khi người bệnh hoàn toàn bị hoang tưởng cuốn hút, họ trở nên thờ ơ với thực tại. Khi các hoang tưởng dịu đi, họ có thể thấy bối rối nhưng không bị rối loạn định hướng thực sự về không gian và thời gian. Ảo giác cũng đa dạng, bao gồm ảo thính, ảo thị, ảo giác khứu giác và ảo giác về vận động cơ thể. Ảo giác nội tạng và hiện tượng tâm thần tự động có thể gặp. 

Ảnh 2: Người bệnh thường xuất hiện triệu chứng hoang tưởng

c. Rối loạn khí sắc cũng thường gặp và không bền vững, phù hợp với hoang tưởng, có tính chất luân chuyển nhanh giữa các trạng thái trầm cảm và hưng cảm. Sự sợ hãi cũng thường thấy và liên quan đến hoang tưởng, ảo giác. 

d. Những rối loạn về cơ thể và sinh học như rối loạn giấc ngủ, chán ăn, mệt mỏi,.. Khám nghiệm kỹ lượng và có hệ thống là cần thiết để phát hiện nguyên nhân thực thể. 

Tiến triển của rối loạn loạn thần cấp và nhất thời. Sau rối loạn loạn thần cấp, đa số bệnh nhân phục hồi hoàn toàn, không có biến đổi nhân cách. Tuy nhiên, một số tiến triển thành bệnh tâm thần phân liệt, rối loạn hoang tưởng dai dẳng, rối loạn khí sắc, cũng như một số rối loạn tâm thần khác. 

Để giúp khách hàng, các chuyên gia của Safe and Sound luôn đồng hành với bạn, giúp bạn:

- Một bộ não tràn đầy suy nghĩ tích cực nhờ loại bỏ được những suy tư không quan trọng hoặc sai lệch.

- Một tinh thần sảng khoái, hết lo âu để bạn có thể tận hưởng những điều tốt đẹp mà cuộc sống ban tặng.

- Một tâm thế tự tin, vững vàng để đưa ra những quyết định nhanh hơn, đúng đắn hơn trong công việc, từ đó gia tăng sức mạnh về tài chính, sự nghiệp và cả sự tự hào.

Dưới đây là một số cách các chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm lý gợi ý để các cặp đôi cân bằng giữa hôn nhân và nhu cầu của cá nhân:

- Tôn trọng nhu cầu của nhau: Vợ/chồng cần tôn trọng nhu cầu của nhau, kể cả những nhu cầu mà mình không đồng ý.

- Tìm cách giải quyết vấn đề: Nếu có những vấn đề trong hôn nhân, vợ/chồng cần tìm cách giải quyết một cách hợp lý và kịp thời, tránh để tình trạng kéo dài.

- Tìm kiếm sự hỗ trợ: Nếu cần thiết, vợ/chồng có thể tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia tư vấn hôn nhân, chuyên gia tâm lý hay bác sĩ tâm lý.

3. Đội ngũ chuyên gia Safe and Sound có thể giúp đỡ gì cho bạn?

Chúng tôi biết rằng trị liệu tâm lý đôi khi là một bước khó khăn và cố gắng tìm một chuyên gia tâm lý, bác sĩ tâm thần mới phù hợp với nhu cầu cá nhân và tính cách của bạn có thể là một nhiệm vụ khó khăn và không dễ dàng.

Chúng tôi tin rằng sự kết hợp giữa chuyên gia tâm lý và bác sỹ tâm thần sẽ đem lại hỗ trợ tốt nhất cho bạn. Đội ngũ chuyên gia của Safe and Sound đáp ứng khắt khe các tiêu chuẩn, giúp bạn giải quyết đa dạng các vấn đề tâm lý bao gồm: Trầm cảm sau sinh, lo âu, rối loạn phân liệt cảm xúc, các vấn đề về giấc ngủ, rối loạn cảm xúc, các mối quan hệ, chấn thương tinh thần,…

- Bề dày kinh nghiệm hành nghề với đa dạng vấn đề tâm lý

- Kỹ năng đánh giá, tham vấn và xây dựng kế hoạch hỗ trợ hiệu quả

- Kết hợp linh hoạt các kỹ thuật, phương pháp để hỗ trợ hiệu quả và duy trì kết quả bền vững

Bên cạnh đó, Safe and Sound sẽ:

- KHÔNG coi bạn là bệnh nhân: Ngược lại, chúng tôi coi bạn là một người can đảm đang chống chọi với cả một bầu trời u tối đang chực chờ sụp xuống. Chuyên gia của SnS có thể góp thêm với bạn một đôi tay trong nỗ lực này.

- KHÔNG dạy đời bạn: Chúng tôi sẽ cùng bạn nâng dậy nguồn năng lượng tích cực mà lâu nay đã bị quá nhiều áp lực và khổ đau đè sát đất.

- KHÔNG lạm dụng thuốc và hoá dược: Ngược lại, chúng tôi sẽ cùng bạn tìm đến những giải pháp hiệu quả và tự nhiên.